Geçmişte din adamları ve filozoflar tarafından yapılan öğretme eylemi zamanla bir meslek haline dönüşmüştür. Farklı branşlarda öğrenim gören kişiler eğitim kurumları ya da bire bir olarak öğrenmek isteyen kişilere öğretmekle yükümlüdür.
Öğretmen Kimdir?
Türk Dil Kurumu öğretmen kelimesini “Mesleği bilgi öğretmek olan kimse, hoca, muallim, muallime” olarak tanımlamaktadır. Bireylere eğitim ve öğretim sunmak için görevlendirilen kişilere öğretmen denilmektedir.
Tarihte din adamları ve filozoflar mevcut uğraşlarına ek olarak kişilere belirli konularda eğitim vermekteydiler. 19. yüzyıldan itibaren öğretmek ayrı bir iş olarak görülmeye ve öğretmenlik mesleği için özel eğitim veren kurumlar açılmaya başlandı.
Öğretmen Olmak için Yeterlilik Düzeyi Ne Olmalı?
Bir konu hakkında bilgi sahibi olmak her zaman öğretmen olmak için yeterli görülmemektedir. Günümüzde öğretmenlik mesleğinin yeterlilik seviyesi halen tartışılan bir konu olsa da 1980’li yıllarda Amerikalı eğitimci Lee Shulman ve birlikte çalıştığı arkadaşları öğretmenlik mesleği için gereken bilgileri kategorileştirmiştir. Shulman ve arkadaşlarına göre öğretmenlik mesleği için gereken bilgiler şöyledir;
Alan bilgisi: Öğretmen olan kişinin öğrettiği alana dair gerekli olan bilgi ve kavramlara hakim olması gerektiğini söylemektedir.
Müfredat bilgisi: Bilgi sahibi olunan konunun farklı düzeylerde öğretilebilmesi için geniş müfredat bilgisine sahip olmaıs gerekmektedir.
Pedagojik alan bilgisi: Bilgi sahibi olunan konunun başka kişilere nasıl anlatılacağının bilinmesi bilgisidir. Konuyu öğrenme kolaylığı ve zorluğunun nedenlerini bilmesi gerekir.
Öğrenciler ve özellikleri ile ilgili bilgi: Bilgi verilecek olan sınıf veya grup ortamı işleyişi, okul yönetimi ve finansı, topluluklar gibi farklı konularda yeterli bilgi düzeyine sahip olması gerekmektedir.
Ayrıca eğitim sürecinde hangi amaca ulaşılmak istendiği, değerler ve eğitime ilişkin felsefik ve tarihsel bilgiye sahip olması gerekmektedir.
Shulman ve arkadaşlarının ardından Avrupa Birliği’de öğretmenlerin hangi yeterliliklere sahip olması gerektiğini açıklamıştır. Avrupa Birliği’nin belirlediği yeterlilikler; başkalarıyla çalışmak, Bilgi, teknoloji ve bilgi ile çalışmak ve toplum içinde ve toplumla birlikte çalışmaktır.
Öğretmenin Görev ve Sorumlulukları
İletişim temelli olan öğretmenlik mesleğinin bir konuyu öğretme haricinde görev ve sorumlulukları bulunmaktadır.
- Eğitim kurumlarında belirlenen müfredatı zamanında uygulamak
- Öğrencilerin öğrenme sürecindeki problemlerini çözmek
- Öğrencilerin bilgi ve teknolojik kaynaklara erişimini sağlamak
- Öğrencileri aktif öğrenmeye yönlendirmek
- Öğretme sürecini öğrencilerin potansiyelleri, farklılıkları,güçlü ve zayıf yönlerine uygun olarak ayarlamak
- Etkili bir sınıf yönetimi sağlamak
- Öğrencilerin gelişim süreçlerini takip etmek
- Öğrencilerin öz denetim ve öz disiplinini sağlamak
- Öğrencilerin sınıf içi ve sınıf dışında güvenliğini sağlamak
- Öğrencileri yaratıcı düşünmeye sevk etmek
Kimler Öğretmen Olabilir?
Mesleki alanına yönelik lisans mezunu olanlar, Eğitim Fakültesi haricindeki fakültelerden mezun olup pedagojik formasyon alanlar öğretmen olabilmektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı eğitim kurumlarında öğretmen olmak isteyen kişiler ise Kamu Personeli Seçme Sınavı’nda başarılı olması gerekmektedir.