İdari yargılamalarda süreler; tebliğ, yayın veya ilan tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlar. Tatil günleri sürelere dahil olmakla birlikte, sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde, süre tatil gününü izleyen çalışma gününün bitimine kadar uzar. İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda belirtilen sürelerin bitiminin çalışmaya ara verme zamanına rastlaması halinde ise, bu süreler ara vermenin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren 7 gün uzamış sayılmaktdır.
Danıştay ve idare mahkemelerinde dava açma süresi
Dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştay’da ve idare mahkemelerinde 60 gündür.
60 günlük süre, idari uyuşmazlığa ilişkin yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren başlar.
Adresleri belli olmayanlara ilan yoluyla bildirim yapılan hallerde, özel kanununda aksine bir hüküm bulunmadıkça 60 günlük dava açma süresi, son ilan tarihini izleyen günden 15 gün sonra işlemeye başlar.
İlanı gereken düzenleyici işlemlerde 60 günlük dava açma süresi, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlar.
İdari eylemler nedeniyle hakları ihlal edilenlerin açacağı davada süre
İdari eylemler nedeniyle hakları ihlal edilmiş olanların idari dava (tam yargı davası) açmadan önce, bu eylemleri yazılı bildirim üzerine veya başka suretle öğrendikleri tarihten itibaren bir yıl içinde ve her halde eylem tarihinden itibaren beş yıl içinde ilgili idareye başvurarak haklarının yerine getirilmesini istemeleri gerekir.
Başvuruların kısmen veya tamamen reddedilmesi halinde, bu konudaki işlemin tebliğini izleyen günden itibaren; istek hakkında 60 gün içinde cevap verilmeyerek zımnen reddedilmesi durumunda ise bu sürenin bittiği tarihten itibaren, 60 gün içinde dava açılabilir.
Zımni ret işlemlerine karşı açılacak davalarda süre
Yapılan bir başvuruya idare tarafından 60 gün içerisinde cevap verilmediği hallerde, istek reddedilmiş sayılacağından, bu işleme karşı 60’ıncı günü izleyen gün birinci gün olmak üzere 60 gün içerisinde dava açılabilir.
Dava açma süresini durduran başvurularda dava açma süresi
İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurunun, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağını belirtmek isteriz. 60 gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İsteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi kaldığı yerden yeniden işlemeye başlar
Tebligatlara cevap verme süresi
Dava dilekçelerinin ve eklerinin birer örneği davalıya, davalının vereceği savunma davacıya tebliğ olunur. Taraflar, yapılacak tebliğlere karşı, tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde cevap verebilirler. Bu süre, ancak haklı sebeplerin bulunması halinde, taraflardan birinin isteği üzerine görevli mahkeme kararı ile 30 günü geçmemek ve bir defaya mahsus olmak üzere uzatılabilir.
Yürütmenin durdurulması talebi üzerine verilen kararlara karşı itiraz süresi
Yürütmenin durdurulması istemleri hakkında verilen kararlar;
-Danıştay idari dava daireleri tarafından verilmiş ise İdari Dava Daireleri Genel Kuruluna, bölge idare mahkemesi kararlarına karşı en yakın bölge idare mahkemesine, idare mahkemeleri ile tek hâkim tarafından verilen kararlara karşı bölge idare mahkemesine,
-Çalışmaya ara verme süresi içinde ise idare mahkemeleri tarafından verilen kararlara en yakın nöbetçi mahkemeye veya kararı veren hâkimin katılmadığı nöbetçi mahkemeye
kararın tebliğini izleyen günden itibaren 7 gün içinde bir defaya mahsus olmak üzere itiraz edilebilir.
Mahkeme kararlarının yerine getirilmesinde süre
Danıştay, bölge idare mahkemeleri ve idare mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak 30 günü geçemez.
Mahkeme kararlarının 30 gün içinde kamu görevlilerince kasten yerine getirilmemesi halinde ilgili, idare aleyhine dava açabileceği gibi, kararı yerine getirmeyen kamu görevlisi aleyhine de tazminat davası açılması mümkündür.
İdare mahkemelerinin nihai kararlarına karşı bölge idare mahkemelerine itiraz süresi
İdare mahkemelerinin, Kanunda belirtilen bazı davalara ilişkin verdikleri nihai kararlar ile tek hâkimle verilen nihai kararlara, mahkemelerin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde itiraz edilebilir.
Temyiz talebinde süre
Danıştay idari dava daireleri ile idare mahkemelerinin nihai kararları, Danıştay’da temyiz edilebilir. Özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde, mahkemelerin nihai kararlarına karşı tebliğ tarihini izleyen 30 gün içinde Danıştay’da temyiz yoluna başvurulabilir.
Temyiz dilekçeleri karşı tarafa tebliğ edilir. Karşı taraf tebliğ tarihini izleyen 30 gün içinde cevap verebilir.
Yargılamanın yenilenmesi talebinde süre
Danıştay ile bölge idare ve idare mahkemelerince verilen kararlar hakkında, ilgili Kanunda belirtilen durumların gerçekleşmesi halinde 60 gün içinde yargılamanın yenilenmesi istenebilir. Süre, yargılamanın yenilenmesi talebinin dayanağı olan sebebin istemde bulunan yönünden gerçekleştiği tarihi izleyen günden başlanarak hesaplanır.
Karar düzeltme talebinde süre
Danıştay idari dava daireleri ve İdari Dava Daireleri Genel Kurulunun temyiz üzerine verdikleri kararlar ile bölge idare mahkemelerinin itiraz üzerine verdikleri kararlar hakkında, bir defaya mahsus olmak üzere kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içinde kararın düzeltilmesi istenebilir.