Eğitim literatürüne ve lügatına son zamanlarda iyice yerleşmiş, tüm eğitimcilerin ise hem sözel hem de fiili olarak aşina olduğu kadar bir o kadar da imtina ettiği MOBBİNG üzerinde durmak istiyorum. Pedagojik açıdan su götürür bir yeri olmayan MOBBİNG’in, TDK’ya göre sözlük anlamı bezdiridir.
Aslında, MOBBİNGE maruz kalan yalnızca eğitim çalışanları değildir. Diğer kamu ve özel kurum ve kuruluşlarda MOBBİNGE maruz kalan birçok çalışan bulunmaktadır. Yaptığımız yüzeysel araştırma sonucunda, MOBBİNGE maruz kalan çalışanların bir kısmının mahkeme yoluna gittiğini bir kısmının MOBBİNGE katlanmayı tercih ettiğini bir kısmının da istifayı yeğlediğini görebilmekteyiz. Pekala, görüldüğü yeri belli olmayan her an her iş yerinde karşımıza çıkabilen MOBBİNGİN, eğitim camiasında görülme nedenleri neler olabilir? Niçin bir okul yöneticisi, öğretmenine karşı MOBBİNGE başvurur?
Öncelikle, şunu belirtmem gerekiyor. MOBBİNG yaptığını hiçbir yönetici kabul etmez. Zira; MOBBİNG onların nazarında başka bir adla anılır. Öğretmenin motivasyonunu artırma ya da öğretmenin başarısını artırmak için mahmuzlama gibi nedenlere dayandırılarak kılıflandırılmıştır. Elbette, bu kılıflandırma MOBBİNGİN, gitgide yöneticiler arasında yeğlenen öğretmeni canından bezdirme ve akabinde dize getirme tekniği olarak ön plana çıktığını göstermektedir. Bu bağlamda, yöneticiler, keskin sirke küpüne zarar diyerek keskin olan öğretmenleri MOBBİNG tekniği ile adeta körleştirmektedir. Körleşen öğretmenler ise, yöneticilerin MOBBİNGİNE karşı 3 Maymun tekniğini geliştirmişlerdir. 3 Maymun tekniğini kullanan öğretmenlerin, bir eğitim paydaşı olarak, ne yazık ki görmedim, duymadım, susuyorum görüntüsünde oldukları apaçıktır. Zira; okulundaki her nevi toplantıda da, MOBBİNGE maruz kalmamak için 3 maymun tekniğini uygulamak zorunda olduğunu gösterir. Böylelikle, 3 Maymun tekniğini uygulayan öğretmenin MOBBİNGE ya hiç maruz kalmadığı ya da çok az maruz kaldığı görülür.
Bunların yanında, yeni nesil yöneticilerin öğretmene karşı sıklıkla kullanmış olduğu MOBBİNG (Bezdirme-Yıldırma) tekniğinin, eğitim öğretim faaliyetlerinin yürütüldüğü mekanlarda yaygın olmasının başlıca 2 neden bulunmaktadır:
1- Öğretmenlerin hak ve hukukları noktasında bölük pörçük davranmaları.
2- Yüksek egolu, duyguları tatmine erişmemiş yöneticiler.
Adı üstünde, göze kestirilen öğretmeni bezdirmek için yönetici tarafından türlü yollar denenir. Bu denemelerden sonra öğretmenin sinme hızı ölçülür. Ve sinme hızı, hızlı ise MOBBİNG eylemleri hafifletilir. Yavaş ise daha da ağırlaştırılarak devam edilir. Ağırlaştırma nedeni ise sinme hızının daha da hızlı hale gelmesi içindir.
Ayrıca, son dönemde sınava dayalı yönetici atamalarında mülakata yer verilmeye başlandı. Yazılı sınavın yanına bir de mülakat kondu. Böylelikle, mülakatın olduğu yerde referans yolu deneneceğinden, birçok yönetici adayı bu yola başvurup yönetici olarak atanmıştır. Yönetici atama sürecinde, liyakat ölçütü görmezden gelinmiştir. Buna bağlı olarak da, yeni nesil yöneticiler, yöneticilik vasıflarını taşımamaktadır. Eğitim dilinden çok, çoğu sosyal hayattaki sıradan ilişkilere benzer üslupla öğretmene ve öğrenciye yaklaşmaktadır. Durum böyle olunca, eline yetki geçen yüksek egolu ve vasıfsız birini varın siz düşünün... Elbette ki MOBBİNG kaçınılmaz olacaktır.
Sonuç olarak, MOBBİNG eğitim öğretimde yeri olmayan bir kavramdır. Hem sözel hem fiili olarak... Vasıflı ve olgun hiçbir kişinin başvuracağı bir yöntem değildir...
MOBBİNG uygulayıcısı bir yönetici, öğretmenini bezdirerek bir bez parçası haline mi sokmak istiyor, sonra o bez parçası ile masasını mı silmek istiyor? Tüm bunlarla mı tatmin oluyor? gibi sorular aklımızdan geçmiyor değil... Hem de sıklıkla, okullarda yaşanan MOBBİNG hadiselerini okuduktan, gördükten sonra...
Yahya ASLAN