Zamanında kredi kullanıpta geri ödemeyenlerin, ilerleyen zamanlarda maalesef borç katlanarak karşısına çıkıyor. KYK’ya borcu olan vatandaşlar, borçlarının silinip silinmeyeceği konusunda araştırmalarını sürdürüyor. Peki KYK borçlarına af var mı? 2019 KYK kredi borcu silinecek mi? İşte konu ile ilgili detaylı bilgiler…
KYK BORÇLARINA AF ÇIKACAK MI?
KYK’ya borcu olan yüzbinlerce vatandaş, borçların silinip silinmeyeceği konusunda araştırmalarını sürdürüyor. Konu ile ilgili kanun teklifi Meclis’e sunuldu. Ancak, nasıl bir sonuç çıkacağı henüz belli değil. Konu ile ilgili açıklama geldiğinde haberimizin içeriğinde yer alacak.
2020 yılı Milli Eğitim Bakanlığı bütçesi yarın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülecek.
Eğitim - Sen görüşmelerden önce yaptığı yazılı açıklamada taleplerini sıraladı. Açıklamada 2019’da 113 milyar 813 milyon TL olan MEB bütçesinin 2020 yılı için 125 milyar 397 milyon TL olarak belirlendi vurgulanarak şöyle denildi:
Rakamsal olarak büyük ama..
“MEB bütçesinin her yıl olduğu gibi rakamsal olarak arttığı görülse de, MEB bütçesinin merkezi yönetim bütçesine oranı 2019 yılında yüzde 11,84 iken, 2020’de bu oran yüzde 11,45’e gerilemiştir. Benzer bir azalma MEB bütçesinin milli gelire oranında yaşanmış, 2019’da MEB bütçesinin milli gelire oranı yüzde 2,56 iken, 2020’de bu oranın yüzde 2,57 olması beklenmektedir.
"MEB bütçesinin rakamsal büyüklüğünün temel nedeni, hükümetin eğitime verdiği önemden değil, büyük ölçüde personel harcamalarından kaynaklanmaktadır. Bu durumun farkında olan MEB, eğitim emekçilerini esnek, kuralsız ve güvencesiz çalıştırmak için gece gündüz çalışmakta, sözleşmeli ve ücretli öğretmenlik uygulamasında ısrar ederek eğitimde güvencesiz istihdam politikalarını adım adım hayata geçirmektedir.
Bütçe ödenekleri nerelere gidiyor?
MEB bütçesinin büyük bölümü personel giderleri (%73) ve sosyal güvenlik devlet primi giderlerine (%11) gidiyor. Eğitime bütçeden en çok payı ayırdıklarını iddia edenler, bu payın yüzde 84’ünü zorunlu olarak personel harcamalarına ayrıldığını özellikle gizlemeye çalışmaktadır. 2020 MEB bütçesi içinde mal ve hizmet alım giderlerinin payı yüzde 8 (2019’da yüzde 9), cari transferler yüzde 3, diğer giderler ise yüzde 5.
Eğitim yatırımları azalıyor
MEB bütçesinden eğitim yatırımlarına ayrılan pay 2002 yılında yüzde 17,18 iken, eğitim hizmetlerinin sunumu açısından çok önemli olan bu rakam 2009’da yüzde 4,57’ye kadar geriledi.
4+4+4 sonrasında zorunlu olarak kısmen de olsa artışa geçen eğitim yatırımlarına ayrılan bütçe oranı, 2014 sonrasında yeniden azalmaya başladı. 2019’da Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinden eğitim yatırımlarına ayrılan pay yüzde 4,88 iken, 2020’de bu oran daha da düşerek yüzde 4,65’e indirildi.
2020 MEB bütçesinin bizlere gösterdiği en açık gerçek, eğitimde yaşanan yoğun ticarileşme sürecinin artarak devam edeceği, velilerin cebinden yapacağı eğitim harcamalarının belirgin bir şekilde artacağıdır.
Eğitim- Sen’in talepleri
Eğitim, devredilemez ve vazgeçilemez kamusal bir haktır. Piyasacı eğitim sistemi, yaşamın her düzeyinde rekabeti, hizmetin bedelini ödemeyi, öğrenci ve velilerin ‘müşteri’ haline getirilmesini hedeflemekte, toplumdaki sınıf farklılıklarını daha da belirgin hale getirmektedir. Aynı okul içinde sınıflar, aynı bölgede okullar, farklı bölgeler, birbirleriyle rekabet içine sokularak eğitim hizmetleri piyasa kurallarına göre düzenlenmektedir.
* MEB bütçesinin milli gelire oranı en az iki kat arttırılmalı, başlangıç olarak OECD ortalamasına (%6) çıkarılmalıdır…
* Kamu kaynaklarının özel okullara aktarılması uygulamasına derhal son verilmeli, eğitime yeterli bütçe, okullara ihtiyacı kadar ödenek ayrılmalıdır.
* MEB bütçesinden eğitim yatırımlarına ayrılan pay mutlak anlamda arttırılmalı, eğitimi ticarileştirmeyi hedefleyen özel sektör, dini vakıf ve cemaatlerle yapılan ya da yapılacak olan her türlü ortak proje ve protokoller iptal edilmelidir.
* Tüm eğitim ve bilim emekçilerine insan onuruna yakışır bir ücret ve sağlıklı çalışma koşulları sağlanmalıdır…
* Eğitim ve bilim emekçilerinin satın alma gücünde ve ücretlerinde yaşanan kaybın giderilmesi için ek zam yapılmalıdır.
* Tüm eğitim ve bilim emekçilerinin ek göstergeleri 3600’e çıkarılmalıdır.
* Vergi diliminden kaynaklı kayıplarımıza son verilerek, emekçiler için gelir vergisi oranı sabitlenmelidir.
* Ek ödemelerin tamamı temel ücrete ve emekliliğe yansıtılmalı, ek ders saat ücreti hesaplanırken bir öğretmenin aylık maaş tutarı esas alınmalı ve gelir vergisinden muaf tutulmalıdır.
* Eğitim-öğretime hazırlık ödeneğinin, ayrımsız bütün eğitim ve bilim emekçilerine bir maaş tutarında ve yılda iki kez ödenmeli
* Sözleşmeli/ücretli öğretmenlik gibi her türlü güvencesiz istihdam uygulamalarına esnek, kuralsız ve angarya çalışmaya son verilmeli, sözleşmeli öğretmenlerin tamamı kadroya geçirilmelidir.
* 2020 yılında aile ve çocuk yardımı başta olmak üzere, sosyal yardımlar sembolik olarak belirlenmekten çıkarılmalı, ihtiyaç kadar artış yapılmalıdır…
* Eğitime hazırlık ödeneği sadece öğretmenlere değil, tüm eğitim ve bilim emekçilerine yılda iki kez en az bir maaş tutarında ödenmelidir...
* Öğretmen, akademik personel, memur ve yardımcı hizmetli açıkları kapatılmalıdır." (DB)
Normalde KYK borcu olanların, mezun olduktan 2 yıl sonra geri ödeme yapması gerekiyor. Yani 2 yıl sonra işe giremese dahi borcunu ödemeye başlamalı. Yapılan son düzenlemeye göre ise kredi çeken öğrencilerin sigortalı bir işte çalışıncaya kadar borcunu ödeme zorunluluğu bulunmuyor. Yani yeni mezun öğrenciler işe girene kadar borcunu erteleyebilecek. Ancak ertelenen dönemde borlar işlenmeye devam ediyor.
BAŞVURULAR NEREYE?
Bu yıl KYK öğrenim kredisi başvurularının bu ay itibarıyla başlaması bekleniyor. Ön lisans, lisans, iki yıllık okullardan mezun olup dört yıllık okullara dikey geçiş sınavı ile kayıt yaptıranlar, yüksek lisans ve doktora öğrencileri kredi başvurusu yapabiliyor. Öğrenim kredisi müracaatları kyk.gsb.gov.tr web adresinden yapılıyor.
ÖDEME PLANI NASIL?
Öğrencinin borcunu, normal öğrenim süresinin bitiminden iki yıl sonra başlamak üzere aylık taksitler halinde ödemesi gerekiyor. Geri ödeme başlangıç tarihi, borç miktarı ve aylık taksitler ‘kyk. gov.tr’ internet adresindeki ‘E-hizmetler’den ‘Öğrenim/ Katkı Kredisi Borç Sorgulama’ başlığına tıklanarak ‘TC kimlik numarasıyla’ öğrenilebiliyor. E-Devlet üzerinden de borç bilgilerine ulaşılabiliyor.
BORCUNU .KİMLER SİLDİREBİLİR?
Tam teşekküllü bir hastanenin sağlık kurulundan ‘ hayatını çalışarak kazanamaz’ ibaresi bulunan bir sağlık raporu alanların veya vefat edenlerin borçları siliniyor.
KYK BORÇLARI NASIL ÖDENİYOR?
Borç ödemeleri Ziraat Bankası aracılığıyla tahsil ediliyor. Taksitler Ziraat Bankası şubelerinden nakit veya Ziraat Bankası internet tahsil ekranından kredi kartıyla yapılabiliyor. Yani borçlar tüm kredi kartları ve banka kartları ile ‘https://kyk.ziraatbank.com. tr/’ adresinden de ödenebiliyor.
KYK BORCU ZAMANINDA ÖDENMEZSE NE OLUR?
Öğrencilerin, borçlarını kredi alımları sonlandığı tarihten iki yıl sonrasında ödemeye başlamaları gerekiyor. Borç kredilerinin verildiği tarihten normal öğrenim sürelerinin bitimine kadar geçen miktarlara, enflasyon artışının ilave edilmesiyle tespit ediliyor. İki yıl sonra ödenmeyen borçlara aylık yüzde 1.40 oranında gecikme zammı uygulanıyor. Bu yüzden geciken borç, alınan kredinin 3 katına çıkabiliyor.
KYK BORCUNDA YAPILANDIRMA HAKKI VAR MI?
Evet borçlar yapılandırılabiliyor. Başvurular Vergi Dairesi’nden ya da Gelir İdaresi Başkanlığı’nın ‘gib. gov.tr’ internet adresinden ve e-Devlet üzerinden yapılabiliyor.
KYK BORCUNU ERKEN ÖDEYENE İNDİRİM VAR MI?
Evet, borçların erken ödenmesi halinde indirim yapılıyor ama sadece kredi borcunun tamamının, ödeme başlangıç tarihinden önce ödenmesi halinde indirim uygulanıyor. İndirim anaparaya değil, anaparaya eklenen enflasyon farkından doğan borca uygulanıyor. Ödeme başlangıç tarihinden önce borcu ilk yıl öderseniz yüzde 30; 2’nci yıl öderseniz yüzde 20 erken ödeme indirimi uygulanıyor.
KYK BORCU ÖDENMEZSE NE OLUR?
Taksitleri daha sonraki bir tarihte ödeyenler zamanında ödememiş sayılırlar. Bu durumda gecikme eklenmesinin yanı sıra ilk aşamada borçların bir yıllığı, tekrarında ise tamamı ödenmediği takdirde borç Vergi Dairesi Müdürlüklerine devrediliyor. Devir işlemi sonrası borçların bankaya değil ilgili vergi dairesine ödenmesi gerekiyor. Yine ödenmemesi durumunda ise icra işlemi başlatılıyor.