Tabi buraya yaptığımız değerlendirmeler aslında onlarca eğitim çalışanından istediğimiz yorumlar, yüz yüze ve telefon görüşmeleri neticesinde yaptığımız değerlendirmelerle son halini almıştır. Ciddi bir emek neticesinde oluşturulmuştur. Onun için kimsenin bu düşüncelerin sadece benim düşüncelerim olduğu kanısına kapılmasını istemem.
Gördüğüm bir hakikat var ki her sendikadan, her camiadan insanlar bu yazdıklarım noktasın ortak görüşler belirtmiştir.
Bende o görüşler çerçevesinde burada yönetmeliği değerlendirmek istiyorum. Tüm eğitim camiasının bu belirttiğimiz görüşlere çok istisna durumlar olmakla birlikte katılacağını ümit ediyorum.
Sınava başvuru ve atama şartları:
5. madde ç-bendinde “Yazılı sınavın son başvuru tarihi itibariyle müdürlük sınavı için en az sekiz yıl öğretmenlik, iki yıl müdür yardımcılığı veya müdür yetkili öğretmenlik yapmış olmak; müdür yardımcılığı sınavı için de en az iki yıl öğretmenlik yapmış olma şartı aranır. Aday öğretmenlikte geçen süreler hesaba katılmaz.” denmektedir.
Bu madde liyakatin gözetilmesi açısından önemlidir ve taslağın artılarındandır diyebiliriz.
Aynı maddenin d- bendinde “Yazılı sınavın son başvuru tarihi itibariyle son dört yıl içinde; adlî veya idarî soruşturma sonucu yöneticilik görevi üzerinden alınmamış olmak veya aylıktan kesme ve daha ağır bir disiplin cezası almamış olmak, şartları aranır.” denmektedir.
Bu madde bir insanın aynı suçtan dolayı ikinci defa cezalandırılamayacağı ilkesine aykırıdır. Yani herhangi bir soruşturma neticesinde bir idareci ceza almışsa daha doğrusu cezasını çekmişse ikinci defa bu durum onun en doğal hakkı olan sınava girmesine engel teşkil etmemesi lazımdır. Aynı şey aylıktan kesmek cezası içinden geçerlidir.
Komisyonlar ve görevleri:
7. madde 3. fıkra a) bendinde “Sözlü Sınav ve Değerlendirme Komisyonu: İl millî eğitim müdürü veya görevlendireceği bir millî eğitim müdür yardımcısı başkanlığında, iki millî eğitim müdür yardımcısı................... beş asıl üyeden oluşur.” denmektedir.
Bu maddede komisyonda görevlendirilecek şube müdürlerinin kesinlikle kadrolu müdür yardımcılarından seçilmesi gerektiği belirtilmelidir. Yoksa öğretmenlik kadrosunda iken görevlendirme olarak şube müdürü yapılmış, asalet şartlarını taşımayan komisyon üyeleri ile sınavın güvenilirliğine gölge düşecektir. Bu durumda adayların mahkeme hakları mevcuttur.
Sınavlar ve Değerlendirme Bölümü:
8. madde 3. fıkra b) bendinde “Eğitim kurumu müdürlüğüne yapılacak atamalar için, yazılı sınav puanının %50’si, sözlü sınav puanının %30’u ve Ek-1 Yönetici Değerlendirme Formuna göre hesaplanan puanın %20’si esas alınarak atama puanı belirlenir.” denmektedir.
Bu maddedeki dağılım yazılı sınavın %60’ ı, ek-1’ in %20’ si, sözlü sınavın %20’ si şeklinde değiştirilmesinin daha doğru olacağı kanaatindeyiz.
Aynı maddenin 4.fıkrasında müdür yardımcılığı için % 70 sınav ve % 30 ek-1‘in değerlendirmeye katılması genel olarak liyakati önemseyen isabetli bir karar olarak görülmüştür.
Sözlü sınav konuları ve puan değerleri:
11.madde 1.fıkrada mevzuat bilgisinden adaylar zaten sınava girmiş ve %70 barajını geçerek başarılı olmuşlardır. Yazılı sınavda çıkan diğer konuların tekrar sözlü sınavda sorumlu tutulması ne derece mantıkidir takdirinize bırakıyorum.
Genel olarak sözlü sınav konularından değerlendirme yapılması mümkün değildir. Örneğin: 11 maddenin ç bendinde muhakeme gücü ve kavrayış düzeyi
1.İletişim becerileri, özgüveni ve ikna kabiliyeti
2.Davranış ve tepkilerinin yapacağı işe uygunluğu
3.Yeniliklere ve teknolojik gelişmelere hâkimiyeti
Konuları sözlü sınav komisyonu tarafından hangi kriterlere göre nasıl değerlendirilecektir. Doğrusu tüm eğitim camiası merak etmektedir.
11. madde 4. fıkrada “Sözlü sınavda 100 tam puan üzerinden 70 puan alan adaylar başarılı sayılır.” denmektedir.
Hiçbir sınav sisteminde yazılı sınavdan alınan başarıyı sözlü sınavla yok hükmünde saymak mümkün değildir. Şayet bu taslak bu haliyle yönetmeliğe dönüşse bile bu durum gerek sendikalar gerekse bizzat adaylar tarafından mahkemeye taşınacaktır.
Yöneticiliğe atama:
12 madde 6.fıkrada “Müdür başyardımcılığına, müdür yardımcıları arasından, kurum müdürünün inhası, il milli eğitim müdürünün teklifi ve valinin onayı ile eğitim kurumu norm sayısı kadar müdür başyardımcısı görevlendirilir.” denmektedir.
Bu madde müdür başyardımcısı seçimini okul müdürünün inisiyatifine bırakmaktadır. Hiçbir açıklayıcı ibare eklenmemiştir. Yani okul müdürü bir tarafta 15 yıllık bir müdür yardımcısı varken 1 yıllık bir yardımcısını başyardımcı yapabilecektir. Tabi ki il müdürün onayını da unutmamak gerekir.
Bu maddenin bu şekliyle uygulanması 2011 yılında müdür yardımcısı iken müdür baş yrd. sınavına giren ve puan alan adayların da hakkını hiçe saymıştır. Neticede burada kazanılmış bir hak vardır. Bu maddeye ek bir düzenleme yapılıp bu bilinmezliklerin açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Ancak bundan sonra ki başyardımcı atamaları bu madde kapsamında değerlendirilebilir.
Ancak dediğimiz gibi bu madde bu şekliyle birçok haksızlığı beraberinde getirecektir.
Kurucu müdür:
13. madde 1.fıkrada 5. maddenin ç bendine atıfta bulunarak liyakat gözetilmiş ve doğru bir karar verilmiştir.
Ancak aynı maddenin 2. fıkrasında “Kurucu müdür olarak en az üç ay görev yapanlar, görevli oldukları eğitim kurumunun duyuruya çıktığı tarih itibarıyla 19 uncu madde kapsamında değerlendirilirler.” denmektedir.
Buradaki 3 ay ibaresi en az 1 yıl olarak değiştirilmelidir. Bu 3 aylık ibaresi sanki birileri için özel bir düzenleme yapılmış izlenimi vermektedir.
Çalışma süresine bağlı yer değiştirmeler:
16 madde 1. fıkrasında “Müdür, müdür başyardımcısı veya müdür yardımcısı olarak görev yaptıkları eğitim kurumunda altı yıllık çalışma süresini tamamlayan yöneticilerin görev yerleri Ek-1 Yönetici Değerlendirme Formuna göre hesaplanan puan üstünlüğüne göre, tercihleri alınarak il içinde 5 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen şartı taşımak kaydıyla değiştirilir. Tercihte bulunmayan yöneticilerin yer değişiklikleri, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen şartı taşımak kaydıyla, boş eğitim kurumlarına kurayla re’sen gerçekleştirilir.” denmektedir.
16. madde belkide üzerinde en çok durulması gereken maddelerden bir tanesidir. Bir kere rotasyon tüm idarecilere 6 yıllık bir çalışma süresi sonunda zorunludur. Burada ki 6 yıl ibaresi en az 8 yıl olmalıdır.
Adayların atamaları boş eğitim kurumlarına kurayla re’sen gerçekleştirilir.” denmektedir. Ama kurum tiplerinden hiç bahsedilmemektedir. Dolayısıyla kurum tiplerine uygun atamanın yapılması söz konusu değildir.
16. maddenin 2. fıkrasında “Bu madde kapsamında yer değiştirmeye tabi eğitim kurumu yöneticilerinden boş eğitim kurumu bulunmaması nedeniyle ataması yapılamayanların yer değişiklikleri, bir sonraki çalışma süresine bağlı yer değiştirme döneminde öncelikli olarak gerçekleştirilir.” denmektedir.
Ancak burada atamaların hangi ölçütlere göre yapılacağından bahsedilmemiştir. 2. fıkra açıklık getirilmesi gereken bir fıkradır.
Çalışma süresine bağlı yer değiştirmelerde il dışı tayin isteme hakkı getirilmelidir. Eğitim çalışanları her hangi bir hak kaybına uğramadan başka illerde görev yapmaları önünde ki engel kaldırılmalıdır.
Soruşturmaya bağlı yer değiştirmeler:
18 madde 1.fıkrada “Soruşturma sonucu görev yerlerinin değiştirilmesi teklif edilen yöneticilerin görev yeri, getirilen teklife göre il içinde veya iller arasında değiştirilebilir.” denmektedir.
28 Şubat’ta ki yönetmelikte de aynı madde vardı. O zamanda eleştirilerimizi getirmiştik. Bu maddede ki iller arası ibaresi çıkarılmalıdır. Bu ibareye dayanarak keyfi uygulamaların yapılacağı açıktır. Aile bütünlüğünü kökünden sarsacak uygulamalara gebe bir maddedir.
Ek-1 değerlendirme formuna gelince; genel olarak iyi olmakla birlikte adaylara sadece % 20’lik bir katkı sağlayacağı için çok fazla bir getirisi olmayacaktır. Yukarıda da belirttiğim gibi Ek-1’in % 30, mülakatında % 20 olması daha doğru bir değerlendirme olacaktır.
Ek-1 de ödüller bölümü yerinde bir uygulamadır. Her ödülden bir tane olması bir adaletsizliğe sebep olmayacaktır. Zaten bu bölüm değerlendirmelerde genellikle olumlu karşılanmıştır.
Ancak kurucu müdürler için verilen 10 puanın bir kez daha gözden geçirilmesinin faydalı olacağını düşünüyoruz. Bir kimse bir yerde kurucu müdürlük yaptığı zaman neredeyse o okulu garantilemektedir. Buda haksız bir uygulamadır.
Örneğin: Bir öğretmenin kurucu müdürün aldığı 10 puana ulaşabilmesi için nerdeyse 28 yıl öğretmenlik yapması, bir müdür yardımcısının 21 yıl müdür yardımcılığı yapması, bir müdürün 15 yıl okul müdürlüğü yapmış olması gerekmektedir.
Dolayısıyla bu uygulama haksız ve adaletsiz bir uygulamadır.
Yönetmeliğin diğer maddeleri genel olarak eğitim çalışanlarının faydasını gözeten ve iyi olarak değerlendirebileceğimiz maddelerdir.Gazetekamu/Nurullah Yılmaz