Koronavirüs salgının otomotiv sektörüne etkileri

Corona virüsü pandemisi tüm dünyayı içine çektiği için, şimdiye kadar benzeri görülmemiş bir şekilde toplum yapısını olumsuz etkilemekte. Dünyadaki ülkeler ve uluslararası örgütler bu salgının ilerlemesini durdurmak için oldukça uğraşıyorlar. Virüs ilk olarak 2019 yılının Aralık ayında Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkmıştı. Zatürre benzeri şikayetleri olan insanlar sağlık kuruluşlarına başvurmuş, ancak sorunun yeni bir virüsten kaynaklandığı düşünülmemişti. Virüsün 2002 yılında ortaya çıkan SARS ve 2012 yılında görülen MERS virüsünden daha hızlı yayıldığı görülüyor.

Virüsü kapan kişilerin acil tıbbi bakıma ihtiyacı var. Henüz enfeksiyonu kapmamış insanlar ise mümkün olduğunda evlerinde kalmaya teşvik ediliyor. Enfeksiyon riski, virüsün bulaşmasını en aza indirmek için tüm sanayi ve ekonomik faaliyetleri durdurmayı zorunlu kılmakta. Bununla birlikte aşı veya tedavi bulunmadığı sürece normal hayata dönmek uzun süren bir savaş olabilir. Uzmanlara göre, COVID-19 salgını yüzünden daha fazla insanın evde kalması muhtemel, bu da arabalara olan talebi azaltacak. Otomobil üreticileri için salgının gerçek etkileri ancak önümüzdeki aylarda ortaya çıkabilir. Yine de aralarında birçok bilindik markanın da bulunduğu çok sayıda fabrika tesislerini kapatarak üretimi durdurdu bile. İçlerinden bazıları maske ve siperlik üretimine başlayarak özellikle sağlık çalışanlarına destek olmaya çalışıyor. Bakalım corona virüsü salgınının otomotiv sektörüne etkileri gelecekte ne olacak.

Otomotiv Sektörü Durma Noktasına Geldi

Corona virüs salgını etkilerini tüm dünyada ayrı zamanlarda gösterirken alınan önlemler de ülkeden ülkeye değişiklik göstermeye devam ediyor. Ancak otomotiv sektörü 31 Mart tarihinden itibaren neredeyse tüm dünyada durdu. Salgının bir an önce bertaraf edilmesi adına firmalar üretimlerine belirsiz bir süre için ara verme kararı aldı. Markaların kısa süreli durağanlığı telafi edebilecek ekonomik gücü var. Ancak salgının devam etmesi durumunda bu kararların ne kadar daha uygulanabileceği merak konusu. Birçok hükümet farklı sektörlere yönelik yardım ve teşvik paketleri açıklasa da fabrikaların kapalı olması firmaları ciddi olarak etkiliyor.

Amerika'daki vaka sayısı bu kadar yayılmadan önce Dünya Sağlık Örgütü Mart ortası gibi Avrupa kıtasını salgının yen merkezi olarak açıklamıştır. Bu açıklamanın ardından da Avrupa'da faaliyet gösteren çok sayıda otomotiv fabrikası üretimi durdurmuştur. Renault, PSA Group ve Fiat Chrysler gibi büyük firmalar da kapatma kararı alan fabrikalar arasında. Sadece bu üç şirketin bile Avrupa'da 35 farklı üretim yeri ve toplamda 14 milyon çalışanı bulunuyor. Fiat Sırbistan, İtalya ve Polonya'daki üretimini tamamen durdururken Renault, Fransa'daki 12 fabrikasını kapattı. PSA Grup'un ise İngiltere, İspanya, Fransa ve Almanya gibi ülkelerin de dahil olduğu 7 farklı ülkedeki toplam 15 fabrikası kapatıldı.

Dünyanın en büyük üretim kapasitesine sahip otomobil fabrikası ise Hyundai'ye ait. Güney Kore'de bulunan Hyundai Ulsan kompleksi hem çalışanların sağlığı için alınan önlemler kapsamında; hem de parça tedarikinde yaşanan problemler sebebiyle kapatıldı. İçerisinde beş ayrı fabrika bulunan tesiste, yıllık 1,4 milyon araç üretimi yapılabiliyor. Firmanın 5 gün kapalı kalmasının bile şirkete maliyeti 500 milyon dolar oluyor. Tesiste normal şartlarda günlük ortalama 50.000 araç üretildiğini de unutmamak lazım.

Ocak ayında salgın ilk patlak verdikten sonra Tesla da Çin'deki üretim merkezini kapatma kararı aldı. 2019'un sonralarında teslim edilmeye başlanan ve oldukça ilgi gören Tesla Model 3'ün de üretim yeri olan Tesla Şanghay fabrikası, Çin hükümetinin uyarıları doğrultusunda kapatılmıştı. Çin'de, tamamı yabancı sermaye ile kurulan ilk fabrika özelliğine sahip üretim merkezi, kapanma kararının ardından teslimatlar da yaşanılacak gecikmelere de değindi.

Sadece Çin'de bile 20'den fazla üretim merkezi olan Volkswagen ve Peugeot da fabrikalarını kapattı. Ancak virüsün Çin'den yayılmış olması sebebiyle iki fabrika da gelecekteki çalışmaları için de başka bir rota çizmeyi düşünüyor. Otomotiv sektörü corona virüsü salgınından oldukça etkilenirken birçok firmanın üretim yerlerinin Çin'de olduğunu da unutmamak gerek. Şirketler ucuz iş gücü ve uygun fiyatlı parça tedariki sebebiyle Çin'i tercih ediyor. Ancak şu dönemde virüsün yayılması dursa bile Çin'e çalışacak işçi göndermek zor olacak. Bu yüzden özellikle bu iki otomotiv firması olmak üzere birçok üreticinin üretim yeri olarak Türkiye'ye yöneleceği de söylentiler arasında.

Otomotiv Üreticilerinden Corona ile Mücadele İçin Tıbbi Ekipman Üretimi

Dünya çapında tüm ülkeleri etkileyen corona virüs ekonomik anlamda da birçok darbe vurdu. Ancak bu kez sadece küçük çaplı işletmeler etkilenmekle kalmadı, büyük şirketler de faaliyetlerini durdurdu. Salgının daha fazla yayılmaması için alınan önlemler kapsamında fabrikalarını kapatan büyük otomotiv şirketleri de sahip oldukları teknoloji ve donanımı başka bir tarafa yönlendirdi. Corona ile mücadele için tıbbi ekipman üretimi yapmaya başlayan firmalar bu kapsamda maske ve solunum cihazları üretiyor.

Avrupa kıtasında salgının en çok etkilediği İtalya'da Fiat, Ferrari ve otomotiv parçaları üreten Magnetti Marelli gibi firmalar solunum cihazı üretmeye başlayacaklarını duyurmuştu. Sonrasında Amerika'daki üreticilerden de benzer ataklar geldi. General Motors ve Ford, solunum cihazı ve diğer tıbbi ekipmanların üretilmesi için olanaklarını seferber edeceklerini duyurdu. Space X ve Tesla CEO'su Elon Musk da corona virüsü salgınıyla mücadele kapsamında solunum cihazı üretmeye başladı. Yaşam destek sistemlerine sahip uzay araçları tasarlayan SpaceX ve HVAC sistemlerine sahip araçlar üreten Tesla için solunum cihazı üretmek zor olmayacaktır. Özellikle vakaların yoğun görüldüğü New York'ta ise belediye başkanı Musk'ın bu teklifini olumlu karşıladı.

Fiat ve General Motors'a bir destek de Volkswagen ve Ford'dan geldi. Firmalar hastanelerin maske, siperlik ve solunum cihazı ihtiyaçlarını karşılamak adına tıbbi malzeme üretecekleri açıkladılar. Volkswagen çalışanları arasında sağlık eğitimi olanlar ayrıca gönüllü olarak Almanya'daki sağlık çalışanlarına yardım ediyor. Firmanın Çek markası olan Skoda da 3 boyutlu yazıcı ile solunum cihazı üretimi yapıyor. Otomotiv sektöründe üretim yapan fabrikalar üst düzey üretim becerisi ve iyi mühendislik kabiliyetine sahipler. Dolayısıyla uygun hijyen ortamının sağlanması ile siperlik ve maske gibi tıbbi malzemeler ile solunum cihazı gibi aletlerin üretilmesi de mümkün. Örneğin Ford, Detroit bölgesinde haftada 7200 solunum cihazı ve 10 saniyede bir siperlik üreterek oldukça büyük bir katkı sağlıyor. PSA Grubu ise Mayıs ayı sonuna dek 10 bin adet tıbbi solunum cihazı üretmiş olacak.

Otomotiv Firmaları Tekrar Ne Zaman Üretime Başlayacak?

Avrupa'da corona virüsü salgınının patlak vermesi ile fabrikalarını bir bir kapatan otomotiv firmaları, salgının merkezi Amerika'ya kayınca kademeli olarak yeniden açılmaya başladılar. Nisan ayının sonunda kısmi olarak çalışmalarına başlayan Avrupa'daki otomotiv firmaları, Mayıs ayı itibari ile ise tamamen açılmayı bekliyor. Salgının yeni merkez üssü Amerika Birleşik Devletleri olduğu için oradaki durum şimdilik belli değil. Ancak ekonomik kaybın iyice arttığı Avrupa'da ve Türkiye'de otomotiv firmaları üretime yavaş yavaş başlayacak. Mart ayı otomobil satışlarına bakıldığında ise AB'de en fazla yeni satışın Volkswagen'a ait olduğu görülüyor. Renault Grubu da Volkswagen'ı takip ediyor. Satışlarda en fazla düşüş ise %85 ile İtalya'da. Ülkelerin bu ekonomik gerilemeye daha fazla direnmesi mümkün olmadığı için fabrikaların gerekli önlemleri alarak en kısa sürede açılması bekleniyor.

Kaynak: Araba Haber

-