200 Bin Öğretmen Atamasının Maliyeti

 Neredeyse fenomen haline gelen "atanamayan" öğretmenlerden 40 bini atandı. Bu öğretmenlerimiz, ülkeyi refaha kavuşturacak hamlelerin mimarlarını yetiştirecekler. Bu konuda onlara düşen yük büyük ancak bu yükün ağırlığı altında eziliyorlar yıllardır. Nedenine gelince, aşağıda ilköğretimde derslik başına düşen öğrenci sayıları var. Grafiğe bakıp 40-50 tane 6 yaşındaki çocuğu bir sınıfta hayal etmenizi istiyorum. 



KALABALIK SINIF, TENHA CÜZDAN 

Şimdi de, öğretmenlerimiz ülkemizi süper lige taşıyacak çocukları bu sınıflardan nasıl çıkarabilir bir düşünün? Sınıf mevcudu neden önemli peki? Bu konuda yapılan en güvenilir ve uzun soluklu olan bir araştırmaya göre, 40 kişilik bir sınıfta okuyan öğrenci, 25 kişilik bir sınıfta okuyan öğrenciden, ilkokuldan mezun olduğunda, 1 yıl geride oluyor ve yarışı daha başlamadan kaybediyor. Uzmanlar, ideal sınıf mevcudunun 16-24 arasında olması gerektiği konusunda az çok hemfikirler. Bu rakamlara ulaşan ülkelerin refah düzeyi çok net şekilde aşağıdaki grafikte görülüyor. OECD ülkeleri içerisinde en kalabalık sınıflar bizde ve sınıf mevcudu ile ülke olarak zenginliğimiz arasında ters bir orantı var. 



DURUM VE DURUMDAN VAZİFE 

Şimdi gelelim 40 bin atamaya. Yukarıda bahsettiğim sınıf kalabalıklığını azaltmak için artırmamız gereken iki temel unsurdan biri öğretmen ataması diğeri ise derslik sayısı. Peki bu durumu fark edip gerekli iyileştirmeleri yapabilmiş miyiz bir bakalım? Aşağıdaki tablo bu anlamda durumu açıklıyor: Son 10 yılda net olarak 162 bin öğretmen atanmış, 122 bin derslik açılmış, buna karşın öğrenci sayısında da aynı dönemde 3.1 milyonluk bir artış olmuş. Kısaca, öğretmen ve derslik sayısı artışları, öğrenci sayısındaki artışı ancak karşılayabilmiş; sınıfların mevcutlarının azalmasına pek etkisi olmamış. Bunun yanı sıra, eğitime milli gelirden ayrılan miktarda da önemli bir değişiklik görülmüyor: Son 10 yılda ortalama %2,5 ayırmışız. Meksika, G.Kore ve Brezilya gibi ülkeler ise bizim neredeyse iki katımız kadar ayırıyor. Oysa yapısal reformlar yıllar itibarı ile artırıldığında oluşacak tablo bir önceki grafikte net olarak görülmekte. Sınıf mevcudunu 20'li rakamlara çekebildiğimizde, kişi başına milli gelir uzun vadede neredeyse iki katına yani 20 bin dolara çıkıyor. Bunu yapabilecek öğretmen birikimine, toplumsal bilince ve hasbelkader kaynağa da sahibiz, dolayısıyla önümüzdeki yıllarda eğitime ayrılan bütçeyi ne pahasına olursa olsun artırmalı. 



BİZDE BU ZENGİNLİK VAR/ŞİMDİLİK BÜYÜK DÜŞÜNME ZAMANI 

Biz büyük düşünüp, mega projeleri mini çabalarla yapabilen çalışkan bir milletiz. Şimdi büyük düşünelim, 40 bin değil de tüm öğretmen açığını kapatacak şekilde yani 200 bin öğretmen ataması yaptığımızı varsayalım (Bu arada öğretmenleri merkezi sistemle atama garabetinin başka bir yazı konusu olduğunu not edeyim.). Bu ek olarak, 160 bin öğretmenin yıllık maliyeti ne kadar söyleyeyim: yıllık 6 milyar TL kadar. Sadece sigaradan toplanan 1 yıllık verginin 22 milyar TL olduğunu ve Kanal İstanbul için 22 milyar TL bir bütçenin konuşulduğunu hatırlarsak aslında bu mega projenin de ne kadar mini bir çabayla yapılabileceğini çok net görebiliriz. 

ALİBABA 

Yazının başlığında adı geçen Alibaba bu günlerde Amerika'da piyasaya açılan Çinli bir İngilizce öğretmeninin kurduğu web sitesi. Şirketin değeri 160 milyar dolar civarında, bir başka ifade ile, Türkiye'nin milli gelirinin neredeyse dörtte biri. Eğer ülke olarak mega projelerimizi kendimiz hayata geçiremezsek, başka ülkelerin başarılarını seyretmeye devam edeceğiz. 

Not: Bu yazıda elbette sınıf mevcudunu azaltalım, sınıfları artıralım, sonrasında öğrenciler cin gibi olacak gibi bir iddiada bulunmuyorum; zira, öğretmen yetiştirme politikaları, sınıflardaki eğitim materyalleri de çok önemli ancak onu düşünmek için öncelikle bu ikisinin elde olması lazım. 


 Yrd. Doç. Dr. Çağdaş Şirin-Bahçeşehir Üniversitesi