Büyük millet olma şuurunun bütün fertlerin topyekûn katılımıyla gerçekleşeceğine ve büyük hedeflere küçük fakat samimi adımlarla ulaşılacağına inanan AKTİF EĞİTİMCİLER SENDİKASI, şahsi arzuların yerine millî ruh ve millî düşüncenin; bencilliğin yerine diğergamlık ve kolektif şuurun hakim olacağı aydınlık yarınlar için, birleştirici ve yumuşatıcı bir harç olarak çalışmak üzere kurulmuştur.

AKTİF EĞİTİMCİLER SENDİKASI, Devlet-millet kaynaşmasının sağlanması, sosyal adaletin ikame edilmesi ve toplumsal barışın tesis edilmesi gibi üst düzey hedeflere ulaşabilmenin, ancak ve sadece kusursuz organize edilmiş eğitim-öğretim faaliyetleriyle mümkün olacağına inanmakta ve bu nedenle;

o   Eğitimin milli bir mes’ele olarak ele alınması ve siyaset üstü değerlendirilmesi gerektiğini,

o   Milletin menfaatlerinin bireylerin menfaatlerinden önce geldiğini,

o   Kendi haklarımızı isterken başkalarının haklarına saygı duymanın bir erdem olduğunu,

o   Bireylerin, toplumun ve devletin, tüm iş ve işlemlerinde adalet öncelikli davranması gerektiğini düşünmektedir.

Ülkemizin ve eğitimin sorunlarının kısır çekişmelerle çözülemeyeceğine inanan AKTİF EĞİTİMCİLER SENDİKASI, çözüm önerisi sunmadığı konuları eleştirmeyeceğine, devletimizin ve milletimizin faydasına yürütülen her çalışmada bu çalışmaları yürüten tüm kişi ve kurumlarla iş birliğine açık olacağına, eğitimin sorunlarının dileyen tüm paydaşların katılabileceği önyargısız ve bilimsel platformlarda yürütülecek çalışmalarla çözülmesi için çalışacağına huzurlarınızda bir kez daha söz vermektedir. 

Sendikamız tarafından, günümüzde eğitimin ve eğitim çalışanının en büyük problemi olan; eğitimin ve öğretmenin insanlar üzerindeki müspet tesirini kıran “mesleki itibar sorunu” hakkında kamuoyunun ve yetkililerin dikkatini çekmek, ve bu büyük problemin çözümüne bize bakan yönüyle mütevazı, bildiri sunacak değerli hocalarımızın çalışmalarına bakan yönüyle büyük katkılar sunmak üzere düzenlenmiş olan “EĞİTİMDE MESLEKİ İTİBAR SEMPOZYUMU”na “HOŞGELDİNİZ” diyor ve hepinizi saygıyla selamlıyorum.          

ÖĞRETMEN KİMDİR?

Değerli misafirler;   

İnsanların, dinler ve devletler tarafından güvence altına alınmış temel ihtiyaçları ve hakları vardır. İnsan bedeninin temel ihtiyacı barınma ve beslenmedir, insan ruhunun temel ihtiyacı inanma, inandığı gibi yaşamadır, insan aklının en temel ihtiyacı ise eğitim-öğretimdir. Öğretmenlik, bu ihtiyaçlardan eğitim-öğretimi doğrudan, diğerlerini de dolaylı olarak karşılaması münasebetiyle, dinler ve devletler nezdinde muteber sayılmış, mesleklerin en güzeli ve en kutsalı kabul edilmiştir.

Öğretmenlik; insanlık tarihi kadar eski bir meslek. Öğretmenlik; peygamber mesleği… İlk insan, ilk peygamber ve aynı zamanda ilk öğretmen…

Öğretmen bilge, öğretmen bilgi, öğretmen bilgi kaynağı…

Öğretmen, insana kendisiyle barışık olmayı, diğer varlıklara saygı duymayı kısacası kamil manada insan olmayı öğretir.

Öğretmen, sıradan bir biyolojik varlık olan insana, varlıklar aleminin en şereflisi olduğunu öğretir.

DEVLET YÖNETİCİLERİNİN YANINDA ÖĞRETMENİN YERİ

Devletlerin ve milletlerin gücü, öğretmen ile toplum arasında kurudukları bağın gücü kadardır.

 “Benim hakiki babam Filip değil, Aristo’dur. Çünkü birincisi dış varlığımın, ikincisi iç varlığımın mimarıdır.” diyen Büyük İskender; hakiki varlığın, aklın ve kalbin gücüyle oluşan manevi varlık olduğunu ifade etmiştir.

İnsanlığın öğretmeni Hazreti Peygamber (s.a.v.) “Ya ilim öğreten, ya öğrenen, ya dinleyen ya da bunları seven ol. Sakın beşincisi olma yoksa helak olursun” (Hadis-i Şerif) buyurarak eğitim-öğretimin desteklenmesini ümmetine emretmiş, insanlığa da tavsiye etmiştir.

Hz. Ali (r.a.) “Bana bir harf öğretenin kırk yıl kölesi olurum” şeklindeki veciz ifadesiyle kişilerin ve toplumların bilgiye, bilim adamına, öğretmene vermesi gereken değeri ifade etmiştir. (2)

Mısır fethi dönüşü hocası İbn-i Kemal’in atının ayağından sıçrayan çamur, sırmalı kaftanını kirletince “Çabuk bana başka bir kaftan verin. Bu çamurlu kaftanı da böylece hazinemde saklayın ve ben ölünce sandukamın üzerine örtün. Zira hocamın atının ayağından sıçrayan çamur, ahirette benim için şefaatçi olacaktır.” diyen Cihan Padişahı Yavuz Sultan Selim Han, güçlü olmanın ve güçlü kalmanın sırrının öğretmene verilen değerde olduğunu göstermiştir.

“ESKİ İDARELERİN EN BÜYÜK KÖTÜLÜKLERİNDEN BİRİ DE İRFAN ORDUSUNA LAYIK OLDUĞU ÖNEMİ VERMEMELERİDİR.” Atatürk

Başöğretmen Kütahya Lisesinde öğretmenlere yaptığı konuşmada: “Memleketimizi ve toplumumuzu gerçek hedefe, hakiki mutluluğa ulaştırmak için iki orduya ihtiyaç vardır. Biri vatanın hayatını kurtaran asker ordusu, diğeri memleketin geleceğini yoğuran, asker ordusuna ne için öleceğini öğreten irfan ordusudur.

Milletimizi gerçek kurtuluşa ve hakiki mutluluğa ulaştırmak istiyorsak, bir an önce büyük, kusursuz, nurlu bir irfan ordusuna sahip olmak zorunda olduğumuzu unutmamalıyız.

Bir millet, irfan ordusuna sahip olmadıkça savaş meydanlarında ne kadar parlak zaferler elde ederse etsin, o zaferin köklü sonuçlar vermesi ancak irfan ordusuyla mümkündür. Bu ikinci ordu olmadan birinci ordunun elde ettiği kazanımlar sönük kalır.

Eski idarelerin en büyük kötülüklerinden biri de irfan ordusuna layık olduğu önemi vermemeleridir. Eğer önem verilseydi, geleceği emanet ettiğimiz sizlere, gelecek kadar güvenilir bir mevki verilmesi gerekirdi.” diyerek millet ve devlet olarak öğretmenlere sosyal hayatın neresinde, hangi statüde yer vermemiz gerektiğine işaret etmiştir.

Nurettin Topçu, Maarif Davasında “Millet, maarif demektir.” Der ve şöyle devam eder: “Eğitimin unsurları dört başlıkta toplanabilir: Ders, talebe, muallim ve dar manada öğretim yeri olan mektep… Mektep ve maarif bu dört duvarın hepsinin sağlam oluşu ile ayakta durur.” “Maarifin düşmesi millet ruhunu yerlere serer. Maarife değer vermeyiş, millet ruhunun yıkılışını hazırlar.”

DEVLETLER VE YÖNETİMLER EĞİTİMİ VE ÖĞRETMENİ DESTEKLEDİKLERİ SÜRECE GÜÇLÜ OLMUŞLARDIR

Değerli misafirler;

Öğretmenler siyasetin, idarenin, kısacası toplumun sigortasıdır. Doğruyu her zaman alkışlar ve desteklerler, yanlışı da daima eleştiriler. Bilirler ki “Tenkit herkes için hak, âlimler için ise bir vazifedir.”(N.Topçu)

Geçmişten günümüze devlet adamları ilim erbabının sözünü dinlediği müddetçe, millet en parlak devirlerini yaşamış ve alimlerin devlet adamlarının sözünden çıkmadığı dönemlerde toplum bozulmuş, felaketler baş göstermiştir.

ÖĞRETMENİN İTİBARSIZLAŞMASINA SEBEP OLANLAR ASLINDA BİNDİKLERİ DALI KESİYORLAR

O halde kıymetli misafirler; “bilenlerle bilmeyenlerin bir olmadığını” bilen bizler “Bir harf karşılığında 40 yıl köle olmayı göze alırken” şimdi nasıl bu hale geldik?

“İtibar erozyonu yavaş yavaş ve hissettirmeden çaldı kapılarımızı.

o   Önce dışarıdaki büyükler “yabancı” oldu ve sözlerinin dinlenmesi tehlikeli sayıldı.

o    Ardından sokaktaki vatandaş, okul çağındaki çocuklar isimleriyle anmaya başladılar devlet büyüklerini. Yani “devlet itibar kaybetti.”

o   Değerlerin yıpranması karşısında duyarsız kalan anne-babalar itibar kaybetti ve        naz-isyan karışımı tavırlara pirim verdiklerinden sözlerini dinletmez oldular evlatlarına.

o   Sonunda sıra öğretmene geldi. Toplumları istediği renge boyama gücüne sahip öğretmen güç kaybetti, itibarsızlaştı ve maaş karşılığı 45'er dakikalık sınırlar içinde ders veren memur gibi göründü devletin ve vatandaşın gözüne…

§  Değer kaybolunca öğrencisi tarafından öldürülen, okulu basan velinin şiddetine maruz kalan, eşkıya tarafından dağa kaldırılan öğretmen haberleri duymaya başladık.

§  Ve doğal sonuç: akademik başarısızlık, eğitsel başarısızlık…Yani bindiğimiz dalı kesmeye halen devam ediyoruz. Hem de dört koldan…

·         Biz öğretmenler, çağ kapatıp çağ açan koca Sultan Fatih’in, hocası Akşemseddin Hazretleri'nin huzurunda nasıl ve neden iki büklüm durduğunu insanımıza anlatamadık.(Süleyman Özışık)

·         Eskilerde velilerin çocuklarını öğretmene teslim ederken “eti senin, kemiği benim” demesinin “çocuğumun ruhunu yüceltirken, bedenini de o ruhu taşıyabilecek zenginlikle donat” anlamına geldiğini anne-babalara anlatamadık.

·         Öğretmenlerin mesailerinin 15 saat derse girmekle sınırlı olmadığını, okulda dersini hakkıyla okutabilmek için evinde hazırlık yaptığını, öğrencilerinin tüm çalışmalarını evinde değerlendirdiğini, öğrencilerine sadece ders öğretmekle kalmayıp aynı zamanda hayatı öğrettiğini, görevlerini “ne kadar para, o kadar iş” anlayışıyla yapmadıklarını siyasetçilerimize anlatamadık. 

·         Ve bu gün elimizde kala kala sırasıyla öğrencinin, velinin, bürokratın, siyasetçinin bilerek veya bilmeyerek fütursuzca vurduğu kırılmış, incitilmiş öğretmenler kaldı. (Süleyman Özışık)

·         Aslında itibarını kaybeden “insan”dı. Hangi renge, hangi dine, hangi milliyete mensup olursa olsun, hangi dili konuşursa konuşsun değerli olan insan.

Değerli dostlar;

Eğer bir toplumda; şefkat, merhamet, dürüstlük, güven duygusu ve fazilet, tarih kitaplarında bir afsane olarak kalmış ve insanların değeri -kaynağına bakılmaksızın- aldıkları maaşla, oturdukları evle, bindikleri arabayla ölçülüyorsa;

Eğer siyasi ve ideolojik öncelikler kalitenin önüne geçiyorsa ;

Eğer eğitim müesseseleri insanlara inandıkları gibi yaşamayı öğretmek yerine yaşadıkları gibi inanmalarına sessiz kalıyorlarsa;

Eğer insanların okula ve öğretmene olan inancı yok olmaya yüz tutmuşsa;

Öğretmenlerden bazıları vazifesini hakkıyla yapmamış veya EĞİTİMDE MESLEKİ İTİBAR’ın azalması, öğretmenin vazifesini hakkıyla yapmasına mani olmuş demektir.

DEĞERLERİMİZİN ÖNEMSEDİĞİ ÖĞRETMEN DEĞERSİZLEŞTİRİLEREK “MİLLİ BİR EĞİTİM” VERİLEBİLİR Mİ?

Eğitimde mesleki itibarın korunması ve arttırılması için eğitimin tüm paydaşlarına sorumluluklar düşmekte, eğitimin en yetkili tarafı olarak Bakanlığımızın öğretmen yetiştirme sistemi, istihdam politikaları ve hizmetiçi eğitim stratejisini gözden geçirmesi gerekmektedir.

Bu bağlamda; öğretmen yetiştirme ve atama sistemimiz mesleki itibarı destekler mahiyette yeniden düzenlenmelidir. Zira mevcut sistemimizde YÖK-MEB arasında öğretmen yetiştirme konusunda köklü mutabakatların olmayışı nedeniyle;

o   Liselerin çıktıları ile Eğitim Fakültelerinin girdileri, Eğitim fakültelerinin çıktıları ile MEB personel girdileri standartlaştırılamamış,

o   Öğretmen adaylarının staj dönemleri süre ve içerik açısından yetersiz kalmış,

o   Arz-talep dengesi oluşturulamamış, pek çok genç meslektaşımız ihtiyaç fazlası öğretmen, atanamayan öğretmen konumuna düşerek bu plan hatasının mağduru olmuş ve atanamayan öğretmenler sorunu toplumsal bir yara haline gelmiştir.

Göreve yeni başlayan öğretmenlere yönelik strateji geliştirilememiş veya geliştirilen stratejilerin taşraya iyi ifade edilememiş olması nedeniyle;

o   Atanan öğretmenlerin çevreye ve mesleğe uyum programları verimsiz kalmış

o   Adaylık eğitimleri, konuları ve uygulama açısından eğitimin gerçeklerinden kopuk ve verimsiz hale gelmiş

o   Aday öğretmenlere kıdemli öğretmen muamelesi yapılarak kendilerinden, tecrübelerinin ve güçlerinin üstünde hizmet beklenmiş,

o   Genç öğretmenlerin ilk atamaları tecrübeye en çok ihtiyaç duyulan mahrumiyet bölgelerine yapılmış

o   MEB Hizmetiçi eğitim faaliyetleri eğitimin ve eğitimcinin ihtiyaçlarına uygun verimlilikte düzenlenememiş, bu konuda hep ifrat-tefrit gel-gitleri yaşanmıştır.

Öğretmenlerin il içi-iller arası atamaları, özür durumu atamaları özellikle son dönemde hep kriz haline gelmiş ve sürekli hakkını aramak zorunda kalan eğitim çalışanı kamuoyunu meşgul eden bir problemin istemediği halde tarafı olmuş ve bu durum kamuoyunda öğretmen imajını olumsuz olarak etkilemiştir.

Bakanlığımız atacağı birkaç küçük adımla eğitimde mesleki itibar probleminin çözümüne stratejik katkılar sunabilir. Bunun için;

o   Eğitimde bölgeler arası fırsat eşitsizliğini ortadan kaldırmaya yönelik çalışmalar yapılmalıdır.

o   Okullara temizlik, güvenlik, kırtasiye vb. temel ihtiyaçlarını karşılamaları için ödenek gönderilmeli, yönetici ve öğretmenlerin öğrencinin, velinin, servisçi, kantinci gibi çevre esnafı tarafından töhmet altında kalmasına mani olunmalıdır.

o   Mesleklerin kazançları kadar saygı ve itibar gördükleri günümüzde öğretmenlerin özlük hakları, sayılarının çokluğuna bağlı olarak değil üstlendikleri vazifenin önemine, sorumluluklarının ağırlığına bağlı olarak iyileştirilmelidir. Öğretmen ikinci bir iş yapmak zorunda bırakılmamalıdır.

o   Denetimde verimliliğin arttırılması, yönetim ve denetim birimleri arasında koordinasyonun sağlanması için, çok başlı denetim birimleri tek çatı altında birleştirilmeli, denetleyenin de denetlenenin de mutlu olacağı makul düzenlemeler yapılmalıdır.

o   Atama ve yer değiştirmelerde boş kadroların kadrolu öğretmenlerle doldurulması sağlanmalı, özür durumu atamalarında gerçek özür sahibi personel mağdur edilmemeli, eğitim bakanlığında öğrenim özrünün özür olmaktan çıkartılması garabetine son verilmelidir

MADALYONUN ÖTEKİ YÜZÜ

Mesleki itibarın yok olma seviyesine gelmesinin faturasını öğretmenleri dışarıda bırakarak sadece diğer paydaşlara kesmek eksik olacaktır. Öğretmenliğin itibarsızlaştırılmasında mesleğin içindeki diğer mesleklerde bulunduğu oranda zayıf halkanın rolünü de görmezden gelmiyoruz. Ama bir gemide bir masum, dokuz cani bulunsa, bir masumun hakkı için o gemiyi batırmanın caiz olmadığını bilir ve az sayıdaki kötünün ateşinde yüzbinlerce eğitimcinin yakılmasını doğru bulmayız.

Çünkü; savaş meydanlarında, sanayi hamlelerinde, ekonomide ne kadar parlak zaferler elde edilirse edilsin, o zaferlerin sürekliliği, ancak ilmin, adanmışlığın timsali muteber muallimlerle, saygın öğretmenlerle mümkün olacaktır.

Bu nedenle aile, okul ve öğretmen üçlü sacayağı üzerinde cereyan eden eğitim faaliyetlerinde öğretmenler;

o   “Çocuk üzerindeki tesirlerinin anne-baba ve toplumunkinden çok daha fazla olduğunu” bilerek “hakiki insanlığın tohumlarını eken bir bahçıvan, karşılaşılan problemleri çözmede yardımcı olan tecrübeli bir rehber, topluma ideal insan olma hedefini gösteren bir mürşit” olmaya özen göstermelidir.

o   Vazifelerinin müfredatın darlığına ve okulun duvarları arasına sıkıştırılamayacak kadar geniş olduğunu bilerek öğrencilerine “sıradan birer madene benzeyen fıtratları, paha biçilmez cevherlere dönüştüren bir kimyager.” hassasiyetinde yaklaşmalıdır.

o   Geçeceği yol engellerle dolu olsa bile milleti için buna tahammül etmeli, gönülleri elindeki sevgi meşalesinin etrafında toplamayı bilmeli, ayırıcı değil birleştirici, yıkıcı değil yapıcı olmalı ve kendini aşmış örnek bir insan olmasının gereklerini yerine getirmelidir.

Kim hangi gözle bakarsa baksın eğitim sistemimizin temel taşları (paha biçilmez cevherleri) öğretmenlerdir. Hangi teknolojik gelişme olursa olsun, hangi yeni eğitim sistemi uygulanırsa uygulansın öğretmenin yerini tutacak ikinci bir kişi, sistem ya da nesne yoktur. Geçmişten günümüze, toplumlarda öğretmenler yeri başka kişi ve kavramlarla doldurulamayacak insanlardır. Peygamberlerin insanlığın öğretmenleri olduklarını ve ilk insanın bir peygamber olduğunu düşünürsek toplumların öğretmene olan ihtiyacını ve öğretmenin toplum için ifade ettiği kamil manayı daha iyi fark etmiş oluruz.

Dünyamızın imarı, insanlığın ihyası ve yarınların inşası için ilgililerin ilgisizliğine, yetkililerin etkisizliğine, dostların vefasızlığına rağmen hak ettiği ve beklediği sosyal, kültürel, mesleki, ekonomik ve inanca dair haklarını sağlamayarak görevini ihmal edenlere inat görevlerini hakkıyla yapmaya çalışan, okullarını evi, öğrencilerini kendi çocukları olarak gören eğitimcilerimiz için öğrenci, veli, öğretmen, yönetici, bürokrat, siyasetçi, iş adamı, gazeteci kısacası millet olarak hep birlikte “İTİBAR AÇILIMI” yapmak zorundayız. Zira oluşturulacak itibar kalesi anne-babaların, devlet adamlarının, büyüklerin-küçüklerin, askerin-polisin, hemşirenin-doktorun kısacası milletimizin tüm fertlerinin sığınağı olacaktır.

Öğretmen toplumun tüm unsurlarını özünde barındıran bir gemidir. Öğretmenin mesleki itibarını yok ederek bu gemiyi batırırsak toplum olarak, devlet olarak, millet olarak, insanlık olarak hep birlikte batacağımızı bilmeli ve bu geminin batmaması için öze üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmeliyiz.

Programımızın eğitimde mesleki itibarın korunması ve arttırılmasına katkı sağlaması dilek ve temennilerimle bildiri sunan hocalarımıza katkılarından, siz değerli misafirlerimize katılımlarınızdan ve basınımızın değerli temsilcilerine de duyarlılıklarından dolayı teşekkür ediyor ve hepinize saygılar sunuyorum.

Osman BAHÇE

Genel Başkan